Wywiad z dr. Zbigniewem Matuszczykiem, Zagłębiakiem ze Sławkowa, regionalistą, podpułkownikiem rezerwy Wojska Polskiego. Przeprowadziłem go z kol. Dawidem Kmiotkiem, dzisiaj druga część. Ze względu na wagę pytania, dotyczącego Herbu Zagłębia Dąbrowskiego dzisiaj tylko jedno pytanie i jedna, ale bardzo wyczerpująca odpowiedź! Przejdźmy zatem do meritum:

GJ: Czy zamierza Pan podjąć dalsze kroki, by zaprezentowana przez Pana 2 lata temu propozycja Herbu Zagłębia Dąbrowskiego uzyskała akceptację Komisji Heraldycznej przy Ministrze Administracji i Cyfryzacji? I czy nie należałoby dalej pracować nad ostatecznym kształtem symboliki zagłębiowskiej?

Zbigniew Matuszczyk: Moim zamysłem było opracowanie i zgłoszenie tylko propozycji do dyskusji. To kompleksowe opracowanie herbu, chorągwi, flagi i barw Zagłębia Dąbrowskiego. Zaproponowałem również zasady i okoliczności ich używania. Szeroko uzasadniłem znaczenie poszczególnych elementów godła i barw.

Podjęcie inicjatywy opracowania symboliki Zagłębia Dąbrowskiego ogłosiłem publicznie, na uroczystej sesji Rady Powiatu Będzińskiego w 2011 roku, podczas odbierania nagrody starosty będzińskiego „Za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury”.

Dwa miesiące później przedstawiłem również publicznie swoje propozycje w Internecie i prasie. Niestety, nie spodobały się one prezesowi Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego Dariuszowi Jurkowi. W tej sytuacji Starostwo Powiatowe w Będzinie zorganizowało spotkanie autorów konkurencyjnych symboli. Wiosną 2011 roku w siedzibie starostwa odbyły się rozmowy. Przedstawiłem własne propozycje. Prezes Jurek stwierdził, że herb i barwy autorstwa FdZD już funkcjonują i nie ma potrzeby ich zmiany.

Argumentował również, że tylko jego organizacja powinna być ich dysponentem, gdyż muszą one mieć ochronę prawną, którą może zapewnić wyłącznie FdZD. Przyznał jednak, że orzeł z ich herbu, nie jest najszczęśliwszy i może wziąć orła z herbu opracowanego przeze mnie, ale bez „młotków” na tarczy sercowej i koniecznie musi być umieszczony na dotychczasowej tarczy, czyli w polu czerwono-zielonym, dzielonej w pas.

Uważając, że funkcjonowanie dwóch herbów Zagłębia Dąbrowskiego jest co najmniej niepoważne, zgodziłem się na propozycje prezesa Jurka. Pan Prezes zobowiązał się do opracowania nowego wzoru herbu Zagłębia z moim Orłem Białym, a starostwo do wysłania tej propozycji do konsultacji w Komisji Heraldycznej. Władze starostwa pragnęły zasięgnąć opinii kompetentnych i niezależnych ekspertów co do zgodności wizerunku herbu zaproponowanego przez prezesa Jurka z zasadami heraldyki.

Czekając cierpliwie przez półtora roku na opinię Komisji Heraldycznej, do której jak mniemam zgodnie z ustaleniami, starostwo wysłało propozycję FdZD, w grudniu 2012 roku ze zdumieniem z prasy dowiedziałem się, że nasze ustalenia i zobowiązania starostwa będzińskiego i p. prezesa Jurka są nic nie warte. Z publikacji na stronie internetowej FdZD z 12 grudnia 2012 roku dowiedziałem się, że prowadzone z inicjatywy starosty powiatu będzińskiego Krzysztofa Malczewskiego rozmowy w sprawie herbu Zagłębia zostały zakończone. Wypracowano nowe rozwiązanie zaproponowane przez FdZD i zaakceptowane przez władze powiatowe. Starostwo wydało zgodę na użycie w zmodyfikowanym herbie FdZD orła z godła herbu powiatu będzińskiego.

Niestety, 28 grudnia 2012 roku starosta Krzysztof Malczewski w rozmowie ze mną, przeprowadzonej na ten temat, nie potwierdził tego faktu!

Trzeba bowiem wiedzieć, że zgodnie ze Statutem Powiatu Będzińskiego § 4 pkt 2 „Użycie herbu przez inne podmioty niż jednostki organizacyjne Powiatu wymaga zgody Zarządu”. Z tego co wiem, to takiej zgody Zarząd Powiatu nie wydał i wydać jej nie może, ponieważ herb powiatu stanowi integralną całość i nie można wyjmować z niego jakiegokolwiek elementu, by go komuś oddać do swobodnego nim dysponowania. A już całkowicie niezrozumiałe jest, jak władze powiatu mogłyby oddać prawa autorskie do orła ze swojego herbu członkom FdZD, którzy, jak twierdzą na swojej stronie internetowej posiadają do niego prawa autorskie i tylko oni mogą udzielać zgody na używanie swojego herbu z orłem z godła powiatu, do celów komercyjnych. Szkoda, że nie podają, czy pobierają za to jakiejś opłaty, np. datki na działalność organizacyjną. Zatem, moim zdaniem, nie jest prawdą, że FdZD posiada wyłączne prawa autorskie do herbu swojego pomysłu.

Uważam, że cała ta sytuacja wymaga wnikliwej analizy prawnej i porównawczej, ponieważ rysunek orła rzekomo przyjęty od władz powiatu będzińskiego przez FdZD jest również w herbach innych powiatów: uszczerbiony w powiecie chrzanowskim i myszkowskim oraz bez przepaski w powiecie białostockim czy bielsko-podlaskim. Niektóre z tych herbów zostały negatywnie zaopiniowane przez Komisję Heraldyczną, a uchwały Rad Powiatów w sprawie ich przyjęcia uchylone przez wojewodów.

Cytując stwierdzenia z „Uzasadnienia historyczno-heraldycznego” przedstawionego przez FdZD dla przyjęcia orła z herbu powiatu będzińskiego, można dodać: Odwieczne związki kulturowe i administracyjne Zagłębia Dąbrowskiego z Ziemią Krakowską, Ziemią Białostocką i Podlaską w pełni uzasadniają przyjęcie przez ten region za swój herb stylizowanego orła małopolsko-białostocko-podlaskiego. 🙂

Szkoda, że prezes Dariusz Jurek nie zdobył się na opracowanie własnego godła lub wzięcie Orła Białego, którego jestem autorem i którego mu dawałem. Wcześniej czy później może się okazać, że osobistych praw autorskich do godła FdZD będzie dochodził rzeczywisty jego autor lub jego spadkobiercy. Co wtedy zrobi wiceprezydent Sosnowca A. Chęciński, który osobiście zatwierdził wzór witaczy z herbami FdZD? Co zrobią kibice Zagłębia, którym prezes Jurek „wciska” jedynie słuszny herb Zagłębia, a którzy m.in. za pośrednictwem strony internetowej FdZD prowadzą jego „promocyjną” sprzedaż – w postaci flag i nalepek?

Uważam, że Herb Zagłębia Dąbrowskiego zaproponowany przez FdZD można najwyżej nazwać „herbem Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego”, a w żadnym wypadku Herbem Zagłębia Dąbrowskiego. Wymyślony wbrew zasadom heraldyki, jest świadectwem braku szacunku do odwiecznych polskich symboli narodowych, dlatego kompromituje wizerunek Zagłębia. Ustanowiony przez dogadanie się kilku Panów jest przykładem szukania taniego poklasku wyborców, w tym kibiców Zagłębia, których ogromnie szanuję i uważam, że nikt nie ma prawa „sprzedawać” im bubli.

Tę wypowiedź proszę potraktować, jako uzupełnienie poprzedniego pytania.

Na pytanie, czy zamierzam podjąć dalsze kroki, by zaprezentowana przeze mnie propozycja uzyskała akceptację Komisji Heraldycznej, odpowiem, że tak. Symbole Zagłębia Dąbrowskiego są dla mnie równie ważne jak polskie symbole narodowe. Pragnę zauważyć, że powinny one być pozytywnie zaopiniowane przez Komisję Heraldyczną, co zagwarantuje ich zgodność z zasadami heraldyki. Równie ważne, a nawet ważniejsze jest przyjęcie tych symboli za swoje przez mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego, bo dopiero wtedy można będzie powiedzieć, że jest to prawdziwy Herb Zagłębia Dąbrowskiego.

Wiem, że burmistrz Sławkowa przesłał do prezydentów i burmistrzów miast zagłębiowskich pismo inicjujące taką dyskusję. Zapewne dużo będzie zależeć od postawy rad gmin i miast. Mam nadzieję, że doprowadzi to do merytorycznej dyskusji na temat Herbu Zagłębia Dąbrowskiego. (skany pisma w części 1 wywiadu – przyp. GJ).

Wywiad autoryzowany w dniu 24.01.2013 r.

W związku z tą szczegółową odpowiedzią, dopiero w części III rozmowy, spróbujemy odpowiedź na zasadnicze pytanie: czym jest Zagłębie Dąbrowskie. Wspomnimy także o obchodach 150-tej rocznicy Powstania Styczniowego w Zagłębiu Dąbrowskim.

Komentarze

8 komentarzy do “Zbigniew Matuszczyk – autor Herbu Zagłębia Dąbrowskiego, cz. 2”

  1. M., 18 lut 2013 o 13:57

    I mamy kawę na ławę.

  2. Kacper, 18 lut 2013 o 7:38

    Czyli FdZD sprzedaje nam bubel prawny

  3. antybiurwa, 18 lut 2013 o 10:20

    Jeżeli zdanie: „Z tego co wiem, to takiej zgody Zarząd Powiatu nie wydał i wydać jej nie może, ponieważ herb powiatu stanowi integralną całość i nie można wyjmować z niego jakiegokolwiek elementu, by go komuś oddać do swobodnego nim dysponowania.” jest prawdziwe, to decydentowa biurwa zrobiła przekręt.

  4. Grzegorz Jaszczura, 18 lut 2013 o 10:26

    Wyjaśniam, że desynchronizacja godzin wpisów komentarzy wynika z tego, że blog jest zawieszony na serwerze w Stanach i nastąpiła tam jakaś zmiana czasu na serwerze, na którą nie mam wpływu. Ale serwer amerykański zapewnia mniejszy wpływ „wiadomych kręgów” na wolność wypowiedzi.

  5. KNP, 18 lut 2013 o 12:27

    Komuniści czy postkomuniści i prawa autorskie to pojęcia rozbieżne.

  6. Zagłębiak, 18 lut 2013 o 13:52

    Czekamy na kolejną zmianę herbu Forum, może zmienić orła na bobra?

  7. Dąbrowiak, 18 lut 2013 o 14:20

    Proponuję podmienić orła na Jurka. Niech wstawi swoją fotę

  8. pulsatilla1214, 19 lut 2013 o 12:19

    bóbr nie jest taki zły, zagłębiowskie Bobrowniki drzewiej z nich słynęły, podobnie jak i cała dolina Brynicy;)

Zostaw komentarz




Ta strona wykorzystuje pliki cookie przechowywane na twoim komputerze. Jeżeli nie zgadzasz się na to opuść stronę lub wyłącz obsługę plików cookie w przeglądarce. Więcej informacji o plikach cookie znajdziesz na tej stronie