05
25
Symbole Zagłębia Dąbrowskiego – UZASADNIENIE
Kategorie: Aktualności, Zagłębie Dąbrowskie | 25 maja, 2011
Ze względu na bogate uzasadnienie zastosowania takich a nie innych Symboli Zagłębia Dąbrowskiego rozdzieliłem z premedytacją wpis dotyczący powyższego. Dzisiaj zacznę od uzasadnienia jakie dołączył do opracowanych Symboli Zagłębia Dąbrowskiego dr Zbigniew Matuszczyk.
UZASADNIENIE:
„W związku z powstawaniem i użytkowaniem w ostatnich latach wielu różnych herbów, flag i innych symboli Zagłębia Dąbrowskiego, wychodząc naprzeciw tym cennym inicjatywom, podjęto próbę ich ujednolicenia. Kierując się tą wolą społeczności Zagłębia oraz głębokim przekonaniem o potrzebie zachowania i kultywowania tożsamości naszego regionu opracowano wzory: herbu, barw, chorągwi i flagi Zagłębia Dąbrowskiego, wspólne dla wszystkich, niezależnie od przekonań religijnych, politycznych i innych.
Istotą opracowanych symboli jest ich społeczna własność, należą one do wszystkich pragnących manifestować i propagować tożsamość Zagłębia Dąbrowskiego oraz jedność państwa polskiego.
Trudność w opracowaniu symboli Zagłębia Dąbrowskiego wynika z tego, że region ten posiadając swoją tożsamość historyczną i kulturową, nie jest i nie był w przeszłości oddzielną jednostką terytorialną lub administracyjną, rozumianą jako księstwo, ziemia, województwo czy powiat. A tylko one posiadały i posiadają swoją symbolikę wyrażaną w postaci herbów, barw, flag i innych symboli, które w myśl obowiązujących przepisów winny być wprowadzane przez stosowne uchwały samorządów terytorialnych.
Dlatego przedstawione wzory symboli Zagłębia Dąbrowskiego w myśl obowiązujących przepisów nie stanowią herbu, barw, chorągwi i flagi.
Z tego powodu w celu podkreślenia ich nieoficjalnego charakteru ograniczono używanie nazwy „herb” jako najważniejszego symbolu, nadając mu nazwę własną „Orzeł Zagłębia Dąbrowskiego”. Kolory użyte do przedstawienia jego wizerunku posłużyły do określenia barw Zagłębia Dąbrowskiego, które odpowiednio ułożone na materii w połączeniu z herbem stanowią chorągiew Zagłębia Dąbrowskiego. Wprowadzenie nazwy „chorągiew” jest również chęcią przywrócenia tradycyjnej polskiej nazwy określającej ten symbol. Uproszczoną chorągwią przedstawiającą tylko barwy jest flaga, na której Orła Zagłębia Dąbrowskiego symbolizuje ułożony od góry biały pas.
Za najważniejszy wyznacznik Zagłębia Dąbrowskiego uznano jego dziedzictwo historyczne, kulturowe i gospodarcze, niepodważalnie świadczące o jego polskim charakterze i polskości jego mieszkańców.
Od zarania państwowości polskiej obszar Zagłębia Dąbrowskiego był terytorium zachodniej Małopolski i stanowił przedmurze Królestwa Polskiego od strony Śląska.
Dlatego też, za godło – główny element herbu Zagłębia Dąbrowskiego przyjęto wizerunek stylizowanego orła białego z rewersu pieczęci majestatowej króla Kazimierza Wielkiego z 1336 r. Orzeł został umieszczony w czerwonym polu gotyckiej tarczy ostro zakończonej, typowej dla wieku XIV.
Wybór godła został podyktowany zasługami króla w scaleniu i zreformowaniu państwa polskiego. Szczególnie w dziedzinie prawodawstwa, obronności, nauki oraz szeroko rozumianej gospodarki. Jego długie i mądre panowanie zapewniło Polsce nie tylko bogactwo materialne, ale również status równoprawnego podmiotu polityki europejskiej.
Zasługi Kazimierza Wielkiego dla rozwoju obszaru dzisiejszego Zagłębia Dąbrowskiego również są ogromne. Wprawdzie nie udało się mu odzyskać księstw śląskich, ale tym większą uwagę poświęcił umocnieniu zachodniej granicy Małopolski. Ponownie lokował miasto Będzin, które zabezpieczył nowym zamkiem. Odbudował i opatrzył murami Olkusz. Zreformował także prawa górnicze i nadał nowe przywileje żupnikom sławkowskim i olkuskim, co przyniosło zwiększenie wydobycia i przeróbki srebronośnych kruszców. Tym samym przyczynił się do powstania swoistego pierwszego okręgu przemysłu górniczo-hutniczego na obszarze późniejszego Zagłębia Dąbrowskiego.
Król Kazimierz Wielki pozostaje w świadomości mieszkańców Zagłębia jako symbol udanych reform gospodarczych oraz szacunku władzy centralnej dla przedsiębiorczości i ciężkiej pracy swoich poddanych.
Poszukując kolejnych cech charakterystycznych tożsamości Zagłębia Dąbrowskiego, które znalazły odzwierciedlenie w opracowywanej symbolice, dokonano przeglądu działalności zawodowej mieszkańców regionu od średniowiecza do czasów współczesnych. Szczególnie uwzględniono 160-letnią historię Zagłębia Dąbrowskiego, rozumianego jako okręg przemysłowy funkcjonujący w oparciu o wydobywany węgiel kamienny.
Przyjęto, że region Zagłębia Dąbrowskiego to obszar dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych ośrodków górniczo-hutniczych, z Sosnowcem jako nieformalną stolicą, Dąbrową Górniczą, Siewierzem, Będzinem, Czeladzią, Wojkowicami, Grodźcem, Strzemieszycami, Sławkowem, Olkuszem oraz dziesiątkami miejscowości, w których funkcjonowały kopalnie i huty lub mieszkali pracujący w nich robotnicy.
Rozpatrując historię gospodarczą Zagłębia Dąbrowskiego, jak również wcześniejsze dzieje tego obszaru, będącego kolebką polskiego średniowiecznego górnictwa kruszcowego przyjęto, że górnictwo i hutnictwo w regionie Zagłębia Dąbrowskiego jest jego charakterystycznym wyznacznikiem dla wszystkich okresów historycznych.
Dlatego w tożsamości zagłębiowskiej tkwi głęboko zakorzeniony etos odpowiedzialnej, niebezpiecznej i ciężkiej pracy, która znalazła swój wyraz w symbolice regionu. W miejscu najbardziej zaszczytnym zagłębiowskiego herbu, na piersiach orła piastowskiego umieszczono więc tarczę sercową, na której w zielonym polu zostały położone skrzyżowane „młotki górnicze” – perlik i żelazko, według polskiego wzoru z okresu II Rzeczypospolitej. Symbolami górnictwa są również barwy: czerń – żeleźców młotków, i zieleń – pola tarczy. Barwa czarna symbolizuje ciemność podziemi kopalni, zielona natomiast – naturalną tęsknotę pracującego pod ziemią górnika do przyrody i światła.
Umieszczenie tych, już w dużej mierze historycznych symboli, używanych ongiś również przez liczne zakłady przemysłu metalowego, działające w regionie, jest jednoznacznie rozpoznawalne, nie tylko jako symbol ciężkiej pracy, ale również symbol dumy z wysokiej pozycji Zagłębia Dąbrowskiego, jaką zajmowało i zajmuje wśród polskich regionów przemysłowych.
Barwami Zagłębia Dąbrowskiego są zatem biel polskich orłów, czerwień królewskich tarcz herbowych i chorągwi oraz zieleń i czerń zagłębiowskich górników.”
Ponieważ uzasadnienie powstałych Symboli Zagłębia Dąbrowskiego, tj. herbu, barw, chorągwi i flagi jest aż tak szerokie, dzisiaj ograniczę się jedynie do powyższego uzasadnienia, gdyż nota bene uważam, że pełni ono strasznie ważną rolę. Jeżeli ktoś chciałby uzyskać dodatkowe informacje podaje kontakt do dr. Zb. Matuszczyka: tel. 508 090 243, ewentualnie do mnie poprzez kontakt e-mailowy: grzegorz@worldpol.pl.
Komentarze
32 komentarze do “Symbole Zagłębia Dąbrowskiego – UZASADNIENIE”
Zostaw komentarz
Brakuje korony Matki Boskiej Anielskiej , Koronacja figury Pani Zagłębia przez największych synów naszego narodu : Prymasa Tysiąclecia kardynała Wyszyńskiego oraz błogosławionego Papieża Jana Pawła II to jedno z najważniejszych wydażeń w duchowej historii Zagłębia . I będzie mieć wpływ na życie mieszkańców długo potem jak zakończona zostanie eksploatacja pokładów węgla . Nie godzi się aby uzasadnienie herbu pozbawione było metafizyki i było tak materialistyczne. Co do historii. Jeśli za zagłębie uważamy tzw. Wielkie zagłębie to warto wspomnieć o księstwie Siewierskim. Niezależnym bycie zlikwidowanym dopiero bodajże przez Konstytucje 3go maja.
Tarczę można zrobić czwórdzielną lub dwudzielną i oprócz symboli górniczych umieścić również symbolikę duchową – koronę Matki Boskiej Anielskiej. Pamiętajmy ze z Zagłębiem związani byli wybitni synowie tej ziemi Sługa Boży abp. nominat Jan Cieplak – którego proces beatyfikacyjny trwa w Rzymie, czy X. Grzegorz Augustynik zasłużony nie tylko dla życia duchowego ale i społecznego Zagłębia
Wydaje mi się inaczej niż Robertowi, Symbole są dobrane właściwie. Mi się bardzo podoba, zarówno herb jak i chorągiew. Nie są nachalne i dobrze się kojarzą.
Tak trzymać!
@ Monika
Właściwie , bo nie ma w nich miejsca na duchowość?
Flaga jest ładna, stonowana. Ale siła symboli tkwi w ich duchowej warstwie , nie w materialnej ani nawet w pięknej formie. Dlatego niezbędne jest odwołaqnie się do wartości duchowych.
Zrobiliście fantastyczną rzecz. Gratuluję.
Dla mnie bomba, ten ruch z zasadami heraldyki itd. strzał w dziesiątkę, nikt tego teraz nie podważy, trzeba pomyśleć jak to rozpropagować.
Rzeczywiście nieźle przygotowane i po prostu ładne.
Dosyć obiektywny opis: http://katowice.gazeta.pl/katowice/1,35019,9682923,Zaglebie_ma_herb_i_choragiew__Czy_orzel_nikogo_nie.html
Symbole oczywiście bardzo mi się podobają. A Orzeł faktycznie mocny, majestatyczny, silny i drapieżny. I to uzasadnienie jest perfekcyjne. Połączenie doskonałej znajomości historii i heraldyki. Coś wspaniałego. Szóstka.
Tak trzymać. My Zagłębiacy musimy się odróżnić od tych zza Brynicy.
Jako urodzony zagłębiak jestem dumny,że został stworzony przepiękny herb zagłębiowski, który
jest odzwierciedleniem polskości. Flaga również symbolizuje naszą piękną ziemię zagłębiowską. Super-należy się Oskar
do leszka: też uważam że Super, przez duże S.
Panowie! Czapki z głów. Pomysł, wykonanie i uzasadnie fantastyczne. Teraz trzeba to mądrze rozpowszechnić!
Absolutna rewelacja
komentarz 🙂
Świetna inicjatywa! Wyrazy szacunku dla Panów!
„Tymczasem wiemy już, że nowe symbole Zagłębia z najwyższym szacunkiem przyjmowane są za Brynicą. Dla Jerzego Gorzelika, lidera RAŚ, pielęgnowanie tożsamości regionalnej jest wartością samą w sobie. – O wiele łatwiej jest nam porozumiewać się z takimi sąsiadami, którzy myślą regionalnie – mówi Gorzelik, dodając, że wcale nie dziwi go akcentowanie przez Zagłębiaków opozycji do Śląska, bo sam czułby się źle w województwie, które nosiłoby nazwę „Zagłębiowskie”.”
Naprawdę piękne Symbole, bardzo mi się jako Zagłębiance podobają. Również jako historyk uważam, że Uzasadnienie jest prawie perfekcyjne!
Szacun dla panów.
Popieram Monikę. Sposób argumentacji i wygląd są bardzo dobre.
I co warto podkreślić barwy i orzeł stricte Polskie, w przeciwiństwie do połowy orła Rasiowskiego (RAŚ), który jest niemiecki.
Cieszę się, że Zagłębie Dąbrowskie ma teraz właściwe i piękne symbole, nawiązujące do historii, tradycji naszego regionu oraz bardzo ładne graficznie!
Bardzo mi się podoba pomysł i wykonanie. A uzasadnienie merytoryczne jest perfekcyjne!
Piękne, także mi się bardzo podobają.
Bardzo mi się podoba i nie ma orła Sławkowskiego.
Brawo Panowie.
Brawo
ja już zaadoptowałem barwy w tej formie jestem wolnym(nie zrzeszonym)motocyklistą i naszywkę w tych barwach już posiadam na swoich plecach, mam nadzieję że pomysł na rozpropagowanie takiej właśnie flagi oraz godła każdy znajdzie i będzie to czynił na własny sposób byle by to co już zrobiono nie przepadło jak już to bywało z doskonałymi projektami….pozdrawiam i wielki szacunek za profesjonalizm
Przyłączam się do apelu gonzus13 i tak trzymać!
jeśli ktoś jeszcze z kręgu fanów 2 i 3 kółek chciałby coś takiego wprowadzić chętnie prześlę fotę lub projekt naszywki kont.: gonzus13@interia.pl
bądźmy rozpoznawalni i dumni z pochodzenia
Brawo!