07
10
Krzyże i kapliczki – Strzemieszyce Małe
Kategorie: Bez kategorii | 10 lipca, 2024
W dobie walki cywilizacji śmierci (tym razem atakującej z tzw. Zachodu) z chrześcijaństwem i Krzyżem pamięć o Krzyżu i naszych przodkach uważam, że jest moim obowiązkiem. Dlatego prezentuję opracowanie dotyczące moich rodzinnych Strzemieszyc Małych (tam na ul. Kazdębie się urodziłem) autorstwa Kol. Łukasza Jamrozika.
Strzemieszyce są w nazwie dwóch sąsiadujących z sobą odrębnych dzielnic Dąbrowy Górniczej: Strzemieszyce Wielkie i Strzemieszyce Małe. W 1954 r. Strzemieszyce Wielkie uzyskały status miasta. 1 stycznia 1973 r. włączono w skład miejscowości obszar sołectwa Strzemieszyce Małe. W 1975 r. obie dzielnice przyłączono do Dąbrowy Górniczej (nota bene niezgodnie z obowiązującym wtedy komunistycznym prawem – to tak g’woli ścisłości).
Jednymi z ważnych obiektów sakralnych umiejscowionych w Strzemieszycach są miejsca kultu znajdujące się w parafiach: Najświętszego Serca Pana Jezusa w Strzemieszycach Wielkich i Matki Bożej Szkaplerznej w Strzemieszycach Małych.
Opis krzyży i kapliczek opracował, jak już wspominałem, Kol. Łukasz Jamrozik
Dzisiaj moje rodzinne Strzemieszyce Małe.
1. KAPLICZKA MATKI BOSKIEJ SZKAPLERZNEJ
Kapliczka domkowa przy ulicy Głównej pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej wzniesiona została przez mieszkańców na przełomie XVIII i XIX w. Zbudowana na planie prostokąta z kamienia wapiennego. Posiada dwuspadowy, drewniany dach pokryty pierwotnie gontem, zwieńczony baniastą sygnaturką, z charakterystyczną wieżyczką.
Podczas prac renowacyjnych w 2023 r. na strychu odnaleziono dachówki, którymi kapliczka była pokryta, Jak wskazują zachowane na nich znaki, to wyroby produkujące cegły i dachówki Towarzystwa Akcyjnego Pustelnik koło Warszawy, które założono na przełomie XIX i XX w. Dachówki odnalezione posiadają napisy w języku polskim i rosyjskim, a więc powstały między 1900 a 1914 r.
Jak wspomina Katalog Zabytków Sztuki w Polsce z 1961 r. kaplicę wyposażono w przenośne obrazy (feretrony): barokowo-ludowy z obrazem Męki Pańskiej, malowany na blasze oraz drugi z obrazem Chrystusa, ludowy ponadto dwa krucyfiksy, które autorzy określają jako barokowo ludowe i datują na XVIII – XIX w. a także barokowo-ludową rzeźbę przedstawiająca św. Franciszka pochodzącą z XIX w.
Na ołtarzyku umieszczone są trzy figury: Jezusa Chrystusa i dwóch świętych. Nad ołtarzem unoszą się dwie gołębice, symbolizujące Zesłanie Ducha Świętego.
Po ustanowieniu parafii pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej 1 września 1957 r., w kaplicy odprawiano początkowo msze święte w niedziele i święta. Następnie po dostawieniu namiotu pełniła rolę prowizorycznego kościoła do 1968 r.
2. KAPLICZKA BOŻEJ MĘKI
Kapliczka przydrożna Bożej Męki usytuowana jest w pobliżu boiska sportowego LKS Promień Strzemieszyce Małe, przy ulicy Głównej. Jest ona wbudowana w obmurowanie dawnej kapliczki kościółkowej. Kapliczka otynkowana, typu słupkowego w planie kwadratowa ma kształt wydłużonej trzyczęściowej piramidy. Każdy z elementów to wyraźnie oddzielona kondygnacja węższa od poprzedniej. Nad całością znajduje się betonowy daszek zwieńczony metalowym krzyżem. Kapliczka posiada mały ołtarzyk. Po obu stronach kapliczki stoją dwa okrąglaki będące donicami na kwiaty.
3. KAPLICZKA ŚWIĘTEGO ANTONIEGO
Kapliczka domkowa pod wezwaniem świętego Antoniego zlokalizowana jest na Zakawiu. Wybudowana została w 1851 r. przez Ludwika Kozerę. Kapliczka była drewniana, otynkowana z dwuspadowym dachem. Z powodu poszerzania drogi kaplica została rozebrana w 1975 r. i przesunięta o 5 m w stronę pobocza w stosunku do wcześniejszej lokalizacji sakralnego obiektu. Zbudowano ją na planie zbliżonym do kwadratu, z łamanym czterospadowym, pokrytym papą dachem zwieńczonym krzyżem.
W kapliczce znajdują się figury: Najświętszego Serca Pana Jezusa i NMP Niepokalanie Poczętej oraz figura i obraz św. Antoniego. Wewnątrz kapliczki umieszczono drewnianą tabliczkę z inskrypcją:
„Kapliczka św. Antoniego w Zakawiu.
Zbudował ją Ludwik Kozera w r. 1851.
Pomnik wiary Zagłębia Dąbrowskiego”.
Obecnie przy kaplicy celebrowane są msze święte w okresie wiosenno – letnim.
4. KRZYŻ Z UKRZYŻOWANYM CHRYSTUSEM
Krzyż metalowy z ukrzyżowanym Chrystusem został ustawiony pierwotnie w kolonii Lipówka w 1925 r. przez kowala i jego zięcia. Świadczy o tym napis na pionowej belce krzyża:
„Konstanty Dudwał – kowal
i jego zięć Stanisław Pawłowski, w 1925 roku”.
Na kamiennym postumencie, na którym stoi krzyż znajduje się druga mocno skorodowana metalowa tabliczka z inskrypcją:
„1962 r.
Matce Bożej Szkaplerznej
Strzemieszyczanie„
Obiekt kultu znajduje się obecne przy ulicy Składowej. Krzyż zlewa się z otaczającymi go drzewami, który jest ogrodzony zwieszającym z czterech słupków łańcuchem. Kwiaty i znicze świadczą o trosce mieszkańców o tej samotnie stojącej wśród drzew pamiątce religijnej.
5. METALOWY KRZYŻ Z UKRZYŻOWANYM CHRYSTUSEM
Przy jednej z posesji na Zakawiu znajduje się metalowy krzyż z ukrzyżowanym Chrystusem w promieniach słońca. Krzyż stoi na murowanym postumencie na trawniku z rozsianymi krzewami i kwiatami.
6. KRZYŻ Z UKRZYŻOWANYM CHRYSTUSEM
Betonowy krzyż z ukrzyżowanym Chrystusem z 1970 r. usytuowany jest w kolonii Lipówka. Jego wykonawcą był nieżyjący już dziś mieszkaniec tego przysiółka Kazimierz Lekston. Jest to krzyż, który zastąpił stojący w tym miejscu wcześniej drewniany. Obiekt kultu jest udekorowany kwiatami oraz zniczami. Na krzyżu widnieje wyryta inskrypcja:
R 1970
L. K.
Ps Foto i tekst Ł. Jamrozik.
Komentarze
3 komentarze do “Krzyże i kapliczki – Strzemieszyce Małe”
Zostaw komentarz
pięknie
Czerwone nie znaczy – bezbożne. Cesarzowi co cesarskie… Jak widać, nawet PRL nie wykorzenił wiary.
Świetna robota, nawet nie zdajemy sobie sprawy, że to wszystko jest tuż obok nas…
Rzeczywiście, tylko sekta lewaków tego nie widzi lub jej to przeszkadza.