Witam na moim blogu
“W co wierzę? … (...)
Że nie należy kłamać …
ja tak sądzę”
Juliusz Słowacki “Beniowski”
Oby powyższy cytat towarzyszył mi na tej stronie. Zresztą już wcześniej inny wybitny Polak Waldemar Łysiak posłużył się nim jako mottem do książki „Stulecie kłamców”.
Określam siebie jako konserwatywnego zwolennika wolności gospodarczej. Chciałbym podkreślić także, że wartości chrześcijańskie i dekalog są mi szczególnie bliskie.
Grzegorz Leszek Jaszczura
08
25
Symbole Zagłębia Dąbrowskiego
Kategorie: Aktualności | 25 sierpnia, 2017
Symbole Zagłębia Dąbrowskiego zaprezentowane zostały przez dr. Zbigniewa Matuszczyka w dniu 2 maja 2011 roku w Dzień Flagi Rzeczypospolitej. Tym samym funkcjonują w przestrzeni publicznej już od dobrych kilku lat. Obejmują one: herb, barwy, chorągiew i flagę. Kolejna ich prezentacja nastąpiła w ostatnim, opisywanym już przeze mnie, numerze Głosu Dąbrowskiego. Zobacz i zobacz wcześniejsze wpisy dotyczące tego numeru periodyku.
U mnie na blogu też już w 2011 roku Symbole Zagłębia Dąbrowskiego były prezentowane, ale uważam, że warto znowu o tym wspomnieć, choćby przypominając o naszej regionalnej Zagłębiowskiej tożsamości.
HERBEM Zagłębia Dąbrowskiego jest: w polu czerwonym tarczy, godło – ukoronowany piastowski orzeł biały, ze złotym dziobem i szponami, w złotych: koronie, przepasce przez skrzydła i pierścieniu spinającym ogon, na piersi orła tarcza sercowa, w jej zielonym polu skrzyżowane perlik i żelazko, z czarnymi żeleźcami i złotymi trzonkami. Herb Zagłębia Dąbrowskiego nosi nazwę własną „Orzeł Zagłębia Dąbrowskiego”. Wyraża równocześnie: tożsamość i wspólnotę społeczeństwa zagłębiowskiego oraz jedność państwa polskiego. Herb oraz pozostałe symbole Zagłębia Dąbrowskiego należą do wszystkich przyjmujących te zasady.
BARWAMI Zagłębia Dąbrowskiego są kolory: biały, czerwony, zielony i czarny, ułożone od góry do dołu, w czterech poziomych, równoległych pasach. Pasy: biały, zielony i czarny są tej samej szerokości. Pas czerwony jest dwa razy szerszy od każdego z pozostałych. Przy umieszczaniu barw Zagłębia Dąbrowskiego w układzie pionowym kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu. Barwy Zagłębia Dąbrowskiego stanowią składniki chorągwi Zagłębia Dąbrowskiego i flagi Zagłębia Dąbrowskiego.
CHORĄGIEW Zagłębia Dąbrowskiego stanowi płat materii o stosunku szerokości do długości 5:8, o barwach Zagłębia Dąbrowskiego, składający się z trzech poziomych, równoległych pasów. Od góry czerwony stanowiący trzy piąte szerokości. Pod nim pas zielony, niżej czarny, każdy stanowi jedną piątą szerokości. Na pasie czerwonym na środku jest umieszczony Orzeł Zagłębia Dąbrowskiego.
FLAGĘ Zagłębia Dąbrowskiego stanowi płat materii o stosunku szerokości do długości 5:8, o barwach Zagłębia Dąbrowskiego, który składa się z czterech poziomych równoległych pasów. Od góry – pas biały, stanowiący jedną piątą szerokości, pod nim pas czerwony, stanowiący dwie piąte szerokości. Poniżej pas zielony oraz na dole pas czarny, każdy po jednej piątej szerokości.
UZASADNIENIE:
W związku z powstawaniem i użytkowaniem w ostatnich latach wielu różnych herbów, flag i innych symboli Zagłębia Dąbrowskiego, wychodząc naprzeciw tym cennym inicjatywom, podjęto próbę ich ujednolicenia. Kierując się tą wolą społeczności Zagłębia oraz głębokim przekonaniem o potrzebie zachowania i kultywowania tożsamości naszego regionu opracowano wzory: herbu, barw, chorągwi i flagi Zagłębia Dąbrowskiego, wspólne dla wszystkich, niezależnie od przekonań religijnych, politycznych i innych.
Istotą opracowanych symboli jest ich społeczna własność, należą one do wszystkich pragnących manifestować i propagować tożsamość Zagłębia Dąbrowskiego oraz jedność państwa polskiego.
Trudność w opracowaniu symboli Zagłębia Dąbrowskiego wynika z tego, że Nasz region posiadając swoją tożsamość historyczną i kulturową, nie jest i nie był w przeszłości oddzielną jednostką terytorialną lub administracyjną, rozumianą jako księstwo, ziemia, województwo czy powiat. A tylko one posiadały i posiadają swoją symbolikę wyrażaną w postaci herbów, barw, flag i innych symboli, które w myśl obowiązujących przepisów winny być wprowadzane przez stosowne uchwały samorządów terytorialnych.
Kolory użyte do przedstawienia wizerunku Orła Zagłębia Dąbrowskiego posłużyły do określenia barw Zagłębia Dąbrowskiego, które odpowiednio ułożone na materii w połączeniu z herbem stanowią chorągiew. Wprowadzenie nazwy „chorągiew” jest również chęcią przywrócenia tradycyjnej polskiej nazwy określającej ten symbol. Uproszczoną chorągwią przedstawiającą tylko barwy jest flaga, na której Orła Zagłębia Dąbrowskiego symbolizuje ułożony od góry biały pas.
Za najważniejszy wyznacznik Naszego regionu uznano jego dziedzictwo historyczne, kulturowe i gospodarcze, niepodważalnie świadczące o jego polskim charakterze i polskości jego mieszkańców. Od zarania państwowości polskiej obszar obecnego Zagłębia Dąbrowskiego był terytorium Zachodniej Małopolski i stanowił przedmurze Królestwa Polskiego od strony Śląska.
Dlatego też, za godło – główny element herbu Zagłębia Dąbrowskiego przyjęto wizerunek stylizowanego orła białego z rewersu pieczęci majestatowej króla Kazimierza Wielkiego z 1336 r. Orzeł został umieszczony w czerwonym polu gotyckiej tarczy ostro zakończonej, typowej dla XIV wieku. Wybór godła został podyktowany zasługami króla w scaleniu i zreformowaniu państwa polskiego, szczególnie w dziedzinie prawodawstwa, obronności, nauki oraz szeroko rozumianej gospodarki. Jego długie panowanie zapewniło Polsce nie tylko bogactwo materialne, ale również status równoprawnego podmiotu polityki europejskiej.
Zasługi Kazimierza Wielkiego dla rozwoju obszaru dzisiejszego Zagłębia Dąbrowskiego również są ogromne. Wprawdzie nie udało się mu odzyskać księstw śląskich, ale tym większą uwagę poświęcił umocnieniu zachodniej granicy Małopolski. Ponownie lokował miasto Będzin, które zabezpieczył nowym zamkiem. Odbudował i opatrzył murami Olkusz. Zreformował także prawa górnicze i nadał nowe przywileje gwarkom sławkowskim i olkuskim, co przyniosło zwiększenie wydobycia i przeróbki srebronośnych kruszców. Tym samym przyczynił się do powstania swoistego pierwszego okręgu przemysłu górniczo-hutniczego na obszarze późniejszego Zagłębia Dąbrowskiego. Król Kazimierz Wielki pozostaje w świadomości mieszkańców Zagłębia jako symbol udanych reform gospodarczych oraz szacunku władzy centralnej dla przedsiębiorczości i ciężkiej pracy swoich poddanych.
Poszukując kolejnych cech charakterystycznych tożsamości Zagłębia Dąbrowskiego, które znalazły odzwierciedlenie w opracowywanej symbolice, dokonano przeglądu działalności zawodowej mieszkańców regionu od średniowiecza do czasów współczesnych. Szczególnie uwzględniono 160-letnią historię Zagłębia Dąbrowskiego, rozumianego jako okręg przemysłowy funkcjonujący w oparciu o wydobywany węgiel kamienny i rudy cynku i ołowiu.
Przyjęto, że Nasz region Zagłębia Dąbrowskiego to obszar dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych ośrodków górniczo-hutniczych, z Sosnowcem jako nieformalną stolicą, Dąbrową Górniczą, Siewierzem, Będzinem, Czeladzią, Wojkowicami, Grodźcem, Strzemieszycami, Sławkowem, Olkuszem Ząbkowicami oraz dziesiątkami miejscowości, w których funkcjonowały kopalnie i huty lub mieszkali pracujący w nich robotnicy. Dlatego w tożsamości zagłębiowskiej tkwi głęboko zakorzeniony etos odpowiedzialnej, niebezpiecznej i ciężkiej pracy, która znalazła swój wyraz w symbolice regionu.
W miejscu najbardziej zaszczytnym zagłębiowskiego herbu, na piersiach białego orła umieszczono więc tarczę sercową, na której w zielonym polu zostały położone skrzyżowane „młotki górnicze” – perlik i żelazko, według polskiego wzoru z okresu II Rzeczypospolitej. Symbolami górnictwa są również barwy: czerń – żeleźców młotków, i zieleń – pola tarczy. Barwa czarna symbolizuje ciemność podziemi kopalni, zielona natomiast – naturalną tęsknotę pracującego pod ziemią górnika do przyrody i światła. Umieszczenie tych, już w dużej mierze historycznych symboli, używanych ongiś również przez liczne zakłady przemysłu metalowego, działające w regionie, jest jednoznacznie rozpoznawalne, nie tylko jako symbol ciężkiej pracy, ale również symbol dumy z wysokiej pozycji Zagłębia Dąbrowskiego, jaką zajmowało i zajmuje wśród polskich regionów przemysłowych.
Autor opracowania, dr Zbigniew Matuszczyk, korzystając z praw autorskich dopuszcza i zachęca wszystkich, szczególnie tych którym bliskie jest Zagłębie Dąbrowskie, do używania opracowanych przez siebie Symboli. Oczywiście powinno się to odbywać z czcią i szacunkiem.
Używanie Symboli Zagłębia Dąbrowskiego:
1. Najważniejszymi symbolami Zagłębia Dąbrowskiego są herb i chorągiew. Stosowanie wszystkich symboli Zagłębia Dąbrowskiego powinno uwzględniać okoliczności ich użycia, o czym decyduje użytkownik.
2. Symbole Zagłębia Dąbrowskiego mogą być używane przez osoby fizyczne, podmioty gospodarcze, organizacje pozarządowe, samorządowe jednostki organizacyjne oraz organy państwowe.
3. Używanie herbu, barw, chorągwi i flagi Zagłębia Dąbrowskiego przez wymienionych w pkt. 1 powinno się odbywać z czcią i szacunkiem w myśl przekonania, że są one wspólnym dobrem, o które należy dbać ze szczególną troską.
4. Używanie symboli Zagłębia Dąbrowskiego w celach komercyjnych, w szczególności na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego bądź mających charakter reklamowo-promocyjny nie wymaga niczyjej zgody.
5. Autor opracowania symboli Zagłębia Dąbrowskiego, korzystając z prawa autorskiego, nie wyraża zgody na dokonywanie zmian w wizerunkach i kolorystyce symboli. Autor nie wyraża również zgody na umieszczanie symboli Zagłębia Dąbrowskiego w znakach towarowych, firmowych, samorządowych, organizacyjnych oraz wszystkich innych, które z racji obowiązującego prawa powinny być zastrzeżone lub zarejestrowane albo poddane innym czynnością prawnym, których skutkiem mogłoby być ograniczenie ich swobodnego używania.
Mamy nadzieję, że zaprezentowane przez nas symbole przyczynią się do umocnienia Naszej zagłębiowskiej tożsamości regionalnej, głęboko zakorzenionej w państwowości polskiej.
Grzegorz Jaszczura, Zbigniew Matuszczyk
Ps Tak w uzupełnieniu powyższego, merytorycznego uzasadnienia, chciałbym ze swojej strony zwrócić uwagę na wspaniałą korelację powyższych symboli z barwami klubu Zagłębia Sosnowiec. Foto obok to fragment mojej kolekcji odznak.
Komentarze
Komentarze (1) do “Symbole Zagłębia Dąbrowskiego”
Zostaw komentarz
Wiele osób, zwłaszcza z Polski północnej i centralnej nie rozróżnia Śląska i Zagłębia, a szkoda. Za każdym razem przy okazji braku rozróżnienia staram się tłumaczyć rozmówcy, że stanowimy odrębny region. Wielkie brawa dla Pana, że popularyzuje Pan taką wiedzę. Nawiasem mówiąc, wspaniała kolekcja.